یکی از بندهای استاندارد ISO/IEC 17025 به صحه گذاری نتایج آزمون اشاره دارد. در واقع آزمایشگاه انجام دهنده آزمون و یا کالیبراسیون باید بتوانند صحت نتایج خود را اثبات کنند. بدین منظور از پروتکل­های متنوعی استفاده می­شود. یکی از این پروتکل­ها بهره گیری از یک ماده مرجع استاندارد می­باشد. به طور کلی مواد مرجع برای اهداف کنترل کیفی متنوعی مورد استفاده قرار می­گیرند. کاربرد این مواد شامل کالیبراسیون یک سیستم اندازه­ گیری، ارزیابی یک روش اندازه­ گیری، تخصیص مقادیر به دیگر مواد و اهداف کنترل کیفی می­باشد. مواد مرجع گواهی شده به دلیل دشواری در تولید و تخصیص مقدار، معمولاً توسط موسسات
اندازه­شناسی ملی یا بین المللی مثل NIST (آمریکا)، BAM (آلمان)، KRISS (کره) و IRMM (اتحادیه اروپا) تولید می­شوند.

 مواد مرجع به دو دسته کلی تقسیم می­شوند:

ماده مرجع(Reference Material) : ماده یا جسمی که یک یا چند خصوصیت آن (کمی یا کیفی) چنان همگن و تثبیت شده­اند، که می توان آن را جهت کالیبراسیون یک وسیله یا دستگاه، ارزیابی یک روش اندازه گیری یا اندازه گیری مقادیر مواد به کار برد.

 ماده مرجع گواهی­ دار (Certified Reference Material): به ماده­ ای اطلاق می­شود که همگن بوده و تحت شرایط کنترل شده و با رعایت استاندارد ISO 17034 و با بهره گیری از فرآیندهای بسیار دقیق و بر اساس مستندات تأیید شده، تولید می شوند. مقدار تخصیص داده شده به آن دارای عدم قطعیتی است که همراه آن ارائه شده و قابليت رديابي را تا تحقق يکايي که اين مقادير بر حسب آن بيان مي‌شوند را محرز مي‌سازد. 

 مواد مرجع شامل انواع ذیل می­باشند:

• مواد خالص
• محلول­های استاندارد و ترکیب­های گازی

این مواد معمولاً توسط تولید کنندگان تجاری (Merck, CMBH, Biopure) و شرکت­هایی که به صورت تخصصی CRM تولید می­کنند، تولید می­شوند.

• مواد مرجع ماتریسی(Matrix Reference Materials)

این مواد محتوی یک آنالیت در یک نمونه هستند (مثلاً سرب در ماهی). به دلیل دشواری در تولید و تخصیص مقدار،  این مواد معمولا به وسیله موسسات ملی و یا بین المللی اندازه شناسی مثل NIST, BAM,KRISS, … تولید می­شوند.

• مواد مرجع فیزیکی-شیمیایی: نقطه ذوب، ویسکوزیته و ...

 نکته 1: خصوصیت و مشخصه مورد اشاره برای یک ماده مرجع می­تواند کمی یا کیفی مثل ماهیت مواد و گونه­ ها باشد.

نکته2: نمی­توان از یک ماده مرجع واحد برای کالیبراسیون و هم برای اعتبار سنجی نتایج همان روش اندازه­ گیری استفاده کرد.

مواد مرجع گواهی شده (CRMs) به دلیل کالیبراسیون تجهیزات، اعتبار بخشی و کنترل کیفی روش­ها و آزمایشگاه­ها مبتنی بر قابلیت ردیابی و مقایسه نتایج اندازه­ گیری­ها، سنگ بنای تضمین کیفیت به شمار می­روند.

عدم قطعیت روی مقدار تخصیص یافته در یک ماده مرجع:

U_CRM: عدم قطعیت غلظت میانگین بر روی یک بطری از CRM پس از زمان ذخیره T و پس از حمل:

U_CRM (%)=k×(u²_assign+u²_bb+u²_lts+u²_sts)^1/2

U_aasign: مقدار عدم قطعیت بر روی اندازه­ گیری مقدار تخصیص یافته

U_bb: عدم قطعیت بر روی تغییرات از یک بطری به بطری دیگر

U_lts: عدم قطعیت پایداری بلند مدت

U_sts: عدم قطعیت پایداری کوتاه مدت (حمل و نقل)

ما در مجموعه شایا شیمی شریف تلاش میکنیم تا اندوخته­ها و تجربیات خود در زمینه کنترل کیفی و تضمین کیفیت آزمایشگاه را با شما به اشتراک بگذاریم، چون میدانیم شما شایسته تجربه بهترین کیفیت هستید